Αναφορές

1.

ειλικρινές και ως τέτοιο συμβάλλει στην καλύτερη επικοινωνία με τον αναγνώστη (η αποσιώπηση του γεγονότος ότι ένα χωρίο ή διάγραμμα προέρχεται από κάποιο άλλο κείμενο είναι βέβαιο ότι θα ενοχλήσει όσους από τους αναγνώστες αναγνωρίσουν την προέλευσή του)·

2.

δίκαιο, αφού αποδίδονται οι τιμές και οι ευθύνες σε αυτούς όπου οφείλονται, και παράλληλα γίνεται φανερή η συμβολή της συγκεκριμένης εργασίας·

3.

πειστικό, δεδομένου ότι η παράθεση και επίκληση στοιχείων από άλλες έγκυρες εργασίες πολλαπλασιάζει την αποδεικτική ισχύ του κειμένου·

4.

σύντομο, συνεκτικό και περιεκτικό, αφού φτάνει να δοθούν οι κύριες επισημάνσεις για  θέματα που έχουν εξεταστεί αλλού από άλλους, χωρίς να είναι απαραίτητο να αναλυθούν σε λεπτομέρεια τα θέματα αυτά· και

5.

χρήσιμο, αφού ο αναγνώστης έχει τη δυνατότητα να ανατρέξει ο ίδιος στις πηγές που σημειώνονται, εφόσον ενδιαφέρεται για περαιτέρω πληροφορίες.

1.

Οι παραπομπές γίνονται αναφέροντας μόνο τους συγγραφείς (επώνυμα μόνο – όχι αρχικά ή τίτλους π.χ. Δρ. ή καθηγητής) και τη χρονολογία. Τα πλήρη στοιχεία της εργασίας θα δοθούν αργότερα, στον πίνακα των αναφορών. Υπάρχουν βέβαια και άλλοι τρόποι π.χ. με χρήση αρίθμησης (κάτι σαν [12] ή , αλλά συστήνεται ο πιο πάνω τρόπος (εκτός αν η εργασία πρόκειται να δημοσιευτεί σε κάποιο περιοδικό ή βιβλίο που συστήνει άλλο συγκεκριμένο τρόπο, τον οποίο πρέπει να ακολουθήσει ο συγγραφέας επακριβώς).

2.

Εφόσον το κείμενο των Κουτσογιάννη και Ξανθόπουλου, στο οποίο γίνεται αναφορά, είναι ένα πολυσέλιδο βιβλίο, στην παραπομπή δίνεται και ο αριθμός σελίδας για να μπορεί ο αναγνώστης να βρει το σχετικό σημείο.

3.

Στο συγκεκριμένο απόσπασμα οι Κουτσογιάννης και Ξανθόπουλος δεν έχουν την πλήρη παραπομπή για την εργασία των Doorenbos & Pruitt γιατί απλώς την είχαν λίγο πιο πάνω. Όμως, βρέθηκε ένας τρόπος να γίνει και στο παρόν κείμενο η πλήρης παραπομπή στην εν λόγω εργασία.

4.

Το κείμενο των Κουτσογιάννη και Ξανθόπουλου μεταφέρεται αυτούσιο μέσα σε εισαγωγικά, παραλείποντας (και βάζοντας αποσιωπητικά) κάποια στοιχεία (εν προκειμένω το ποσοστό 29%) που αποτελούν λεπτομέρεια ή θα δημιουργούσαν σύγχυση.

1.

Η κύρια διαφοροποίηση σε σχέση με τον Τρόπο 1 είναι ότι δεν γίνεται παράθεση σε εισαγωγικά του αυθεντικού κειμένου, αλλά μόνο συνοπτική αναφορά του νοήματός του.

2.

Επιπλέον, υπάρχει προσθήκη ενός στοιχείου που δεν ήταν σαφές στο αρχικό κείμενο (προέλευση των δεδομένων). Το στοιχείο αυτό προήλθε από προσωπική επικοινωνία με τον ένα από τους συγγραφείς, κάτι που αναφέρεται σαφώς. Η σχετική παραπομπή δεν θα καταχωρηθεί στον πίνακα των αναφορών, γι’ αυτό και μπαίνει το πλήρες όνομα της πηγής, ενώ δεν χρειάζεται να μπει χρονολογία.

1.

Η κύρια διαφοροποίηση σε σχέση με τον Τρόπο 2 είναι ότι η έμφαση δεν δίνεται στην πηγή, αλλά στο νόημα που προκύπτει απ’ αυτή, ενώ χρησιμοποιούνται και άλλες πηγές που υποτίθεται ότι οδηγούν στο ίδιο ή σε παρόμοιο συμπέρασμα. (Τα παραδείγματα Καραμήτρος κ.ά., 2000· Karahalias et al., 2001α, β είναι φανταστικά.)

2.

Όταν οι συγγραφείς της εργασίας, στην οποία γίνεται η αναφορά, είναι από τρεις και πάνω, τότε γράφουμε μόνο το όνομα του πρώτου (προσθέτοντας κ.ά. για ελληνικό κείμενο ή et al. για ξενόγλωσσο κείμενο). Τα πλήρη στοιχεία όλων των συγγραφέων θα δοθούν αργότερα, στον πίνακα των αναφορών.

3.

Όταν συμπίπτει να υπάρχουν δύο ή περισσότερες εργασίες του ίδιου ή των ίδιων συγγραφέων την ίδια χρονολογία, όπως στο υποθετικό παράδειγμα Karahalias et al. (2001α, β), τις ξεχωρίζουμε βάζοντας αλφαβητική αρίθμηση μετά τη χρονολογία.

1.

Κάθε παραπομπή ξεκινά με τα ονόματα των συγγραφέων και τελειώνει με τη χρονολογία. Εναλλακτικά, η χρονολογία μπορεί να μπαίνει αμέσως μετά τα ονόματα των συγγραφέων.

2.

Οι παραπομπές μπαίνουν σε αλφαβητική σειρά των ονομάτων των συγγραφέων, πρώτα οι ελληνικές και μετά οι ξενόγλωσσες (ή το αντίστροφο). Για να γίνει σωστά η αλφαβητική σειρά, το μικρό όνομα του πρώτου συγγραφέα μπαίνει μετά το επώνυμο. Η αρίθμηση των παραπομπών δεν είναι απαραίτητη.

3.

Σε παραπομπές σε άρθρα περιοδικών, όπως η τελευταία στον κατάλογο, μετά τα ονόματα των συγγραφέων μπαίνει ο τίτλος του άρθρου, ο τίτλος του περιοδικού με έμφαση (πλάγια γράμματα και κεφαλαίο το πρώτο γράμμα κάθε λέξης), ο τόμος του περιοδικού, ο αριθμός τεύχους σε παρένθεση και οι σελίδες.

4.

Σε παραπομπές σε άρθρα σε πρακτικά συνεδρίων, όπως η προτελευταία στον κατάλογο, μετά τα ονόματα των συγγραφέων μπαίνει ο τίτλος της εργασίας, ο τίτλος του τόμου των πρακτικών με έμφαση, οι σελίδες, ο εκδότης και ο τόπος έκδοσης.

5.

Σε παραπομπές σε βιβλία, όπως η δεύτερη στον κατάλογο, μετά τα ονόματα των συγγραφέων μπαίνει ο τίτλος του βιβλίου με έμφαση, η έκδοση (αν υπάρχουν πολλές), ο αριθμός των σελίδων, ο εκδότης και ο τόπος έκδοσης.

6.

Σε παραπομπές σε εκθέσεις, όπως η πρώτη στον κατάλογο, μετά τα ονόματα των συγγραφέων μπαίνει ο τίτλος του τεύχους, ο χαρακτηρισμός έκθεση ή τεύχος, ο τίτλος της μελέτης στην οποία εντάσσεται η έκθεση με έμφαση, ο αριθμός των σελίδων, ο εκδότης ή ο φορέας της μελέτης και ο τόπος έκδοσης.

7.

Σε παραπομπές σε μονογραφίες που αποτελούν τεύχη μιας ευρύτερης σειράς, όπως η τρίτη στον κατάλογο, μετά τα ονόματα των συγγραφέων μπαίνει ο τίτλος της μονογραφίας, ο τίτλος της σειράς στην οποία ανήκει με έμφαση, ο αριθμός των σελίδων, ο εκδότης ή ο φορέας της σειράς και ο τόπος έκδοσης.

8.

Αν ένα κείμενο διατίθεται στο Διαδίκτυο, όπως αυτό της δεύτερης παραπομπής, είναι σκόπιμο να δίνεται και η πλήρης διεύθυνση στην οποία μπορεί να το βρει ο αναγνώστης.

1.

Αν και ένα κείμενο «πνιγμένο» στις αναφορές δεν είναι ό,τι καλύτερο, είναι πολύ χειρότερο να παραμελούνται αναφορές. Γι’ αυτό δεν θεωρείται αδόκιμο να υπάρχουν σε μια παράγραφο του κειμένου αρκετές παραπομπές.

2.

Σε τεχνικά κείμενα είναι συχνή πρακτική να υπάρχει ειδικό κεφάλαιο ή ενότητα ή εδάφιο αφιερωμένο στη βιβλιογραφική επισκόπηση. Είναι αυτονόητο ότι αυτό το κεφάλαιο θα έχει πλήθος αναφορών. Όμως, και σε άλλα σημεία του κειμένου μπαίνουν οι παραπομπές που χρειάζονται.

3.

Όταν ένας πίνακας, ένα διάγραμμα, μια εικόνα κτλ. έχει ληφθεί αυτούσιο από άλλη εργασία, τότε (α) στη λεζάντα του ή σε υποσημείωση αναφέρεται η λέξη Πηγή και ακολουθείται από την αναφορά· (β) εφόσον η πηγή είναι προστατευμένη με copyright, για την αναπαραγωγή ζητείται άδεια απ’ τον κάτοχο του copyright.

4.

Αν ο πίνακας, το διάγραμμα, η εικόνα κτλ. δεν έχει ληφθεί αυτούσιο, αλλά έχει αναδιατυπωθεί ή ανασχεδιαστεί από το συγγραφέα, τότε στη λεζάντα ή στην υποσημείωση σημειώνεται κάτι σαν Προέλευση: Karahalias et al. (2001α) μετά από προσαρμογή.

5.

Γενικά είναι αδόκιμο να παρατίθεται (αυτούσιο ή προσαρμοσμένο) μεγάλο μέρος από άλλο κείμενο (π.χ. ολόκληρες σελίδες). Αν, όμως, δεν μπορεί να γίνει αλλιώς πρέπει να γίνεται σαφές απ’ την αρχή  της παράθεσης ότι αυτό που ακολουθεί προέρχεται απ’ τη συγκεκριμένη πηγή.